De geschiedenis en nalatenschap van de J.P. Thijsseschool

De unieke J.P. Thijsseschool

Dankzij het idealisme, tijd, energie en eigen geld van veel teamleden werd de J.P.T. een voorloper op het gebied van onderwijsvernieuwing. Het motto was dat de belevingswereld van het kind centraal stond. Het onderwijs begon niet met leerboeken over het platteland, maar met de leefwereld van de kinderen zelf ´het Natuurlijk Leren’. In en om de school waren veel dieren, planten, moestuin, er werd gekookt met eigen producten. Er was zelfs een composttoilet. 

Vanaf begin jaren ’70 werd de J.P.T. één van de Delftse Freinetscholen geïnspireerd door bezoeken aan Franse congressen met wel duizend onderwijsmensen uit de hele wereld. In 1978 na de eerste brand kreeg de J.P.T samen met kleuterschool Hummelhof de status van experimentele basisschool. Hier werd geschiedenis geschreven: het allereerste duo-hoofdschap van Nederland, bestaande uit Lida Steltenpool en Leo Romijn.

Vernieuwers roepen vaak weerstand op en daarom kwam er een wetenschappelijk onderzoek door het APS met conclusie: ‍

“Freinetscholen zijn als orchideeën in een veld vol paardenbloemen” 

Wie de school binnenkwam, merkte meteen dat dit een opvallende plek was. In de klassen werd gepraat en geluisterd in kringen en klassenvergaderingen. Kinderen mochten hun mening geven en er werden afspraken gemaakt met behulp van dag- en weekplannen, hoe het werk ingedeeld kon worden. Verhalen van leerlingen werden voorgelezen en samen opgepoetst. Dat heette la toilette du texte, en het ging nooit om foutjes afstraffen, maar om elkaar helpen.

De drukpers speelde een belangrijke rol in het onderwijs. Niet als doel op zich, maar als middel om ervaringen vast te leggen en te communiceren als correspondentie met scholen in binnen- en buitenland. 
‍

Een nieuw begin

Toch kende de school ook zware tijden. In 1978 en in 2003 brandde het gebouw volledig af. Beide keren werd er door ouders, leraren en kinderen hard gewerkt om de school weer op te bouwen. De school op nummer 72 moest plaatsmaken voor uitbreiding van Delft Campus en ging verder op de Frederik van Eedenlaan nummer 12. Waar ooit de school stond, ligt nu een sloot met een voet- en fietspad en een tunneltje. In 2016 ging de J.P.T. na fusie op in de Parkschool in de Poptahof.
‍

De Haan: symbool van kracht

Een bekend symbool van de school was De Haan, een kunstwerk van Jan Rot. Het beeld heeft twee branden en negen verhuizingen overleefd. In 2022 werd De Haan na een crowdfunding teruggeplaatst, vlakbij zijn oude schoolplek waar hij drie jaar lang zichtbaar was voor voorbijgangers. Kort geleden is het beeld helaas gestolen… Meer dan 35 jaar lang was De Haan een herkenningspunt van de kracht en eigenzinnigheid van de school.
‍

Van schoolplein naar plek voor de buurt‍

Hoewel de J.P.T. niet meer op de oorspronkelijke plek aan de Frederik van Eedenlaan 72 staat, leeft de geest van de school voort. Het Stationshuis is nu een plek voor en door de buurt, waar opnieuw ruimte is voor leren en samen ontdekken. Er worden bijlessen georganiseerd, er komt een moestuin, en kinderen maken kunst van oude apparaten bij Repair Kid. Net als vroeger bij de J.P.T. staat het samen leren en ontdekken centraal.
‍

Wat heeft de J.P Thijsseschool nagelaten?

‍Ruim 35 jaar bood de J.P.T. aan de Frederik van Eedenlaan 72 een thuis aan tientallen onderwijswerkers(ters), tienduizenden kinderen, ouders en bezoekers. Het was een broedplaats van vernieuwing, samenwerking en veerkracht.

Geïnterviewde: oud-medewerkster Militza Vink
Geschreven door: Megan Bossche van New Future Lab

‍Fotobijschrift: Voor- en achteraanzicht van de J.P.T. Je ziet het NS-gebouw, een telefooncel, het gemaal en de flats.